Trước tình hình các doanh nghiệp lớn của Nhật Bản đang tiến hành đẩy mạnh việc tuyển dụng lưu học sinh nước ngoài (nguồn nhân lực trình độ cao) trong nỗ lực đạt được mục tiêu toàn cầu hóa của mình, mới đây Tổ chức nghiên cứu chính sánh công của chính phủ Nhật Bản vừa cho công bố kết quả cuộc điều tra tìm hiểu về lý do tuyển dụng cũng như sự mong đợi của doanh nghiệp đối với nhân viên người nước ngoài của họ. Trong bài viết này mình xin tóm tắt các nội dụng chính trong báo cáo kết quả của cuộc điều tra trên.
Lý do tuyển dụng
Có hơn một nửa số doanh nghiệp tham gia trong cuộc điều tra trả lời rằng “Trong kế hoạch tuyển dụng của họ không có sự phân biệt về quốc tịch, mục tiêu chính của người làm công tác tuyển dụng đó chính là tìm kiếm được những nhân tài thật sự cho công ty của mình”. Lý do tiếp theo đó là “ Trong việc hợp tác với nước ngoài cần thiết phải có những người thông thạo về mặt ngôn ngữ và tình hình của nước bản địa”. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp mới được thành lập sau năm 2000 còn có lý do là “đôi khi người nước ngoài có những năng lực cần thiết”.
Yêu cầu về năng lực đối với nhân viên người nước ngoài trong công ty
Nhân viên người nước ngoài phải là “người có trình độ cao về mặt kĩ thuật và chuyên môn ( nhà nghiên cứu, kỹ sư)” hoặc là “ người có khả năng đảm nhiệm công việc giao dịch kinh doanh với đối tác nước ngoài”. Bên cạnh đó, hơn một nửa số doanh nghiệp trả lời rằng họ mong muốn “nhân viên người nước ngoài của mình cũng có những suy nghĩ và cách làm việc giống như người Nhật”.
Trình độ tiếng Nhật cần thiết
Hơn 60% số doanh nghiệp tham gia trong cuộc điều tra lần này đòi hỏi nhân viên người nước ngoài của họ phải có khả năng viết soạn thảo tốt các văn bản báo cáo bằng tiếng Nhật. Tiếp theo đó là kỹ năng đàm thoại một cách lưu loát phục vụ cho việc đối thoại trong công ty cũng như giao dịch với khách hàng. Có thể nói rằng hầu hết các nhà tuyển dụng mong đợi nhân viên người nước ngoài của họ đạt được trình độ tiếng Nhật tương đương với người bản xứ hoặc sẽ lấy đó làm chuẩn để đánh giá nhận xét nhân viên của mình.
Những vị trí nhân viên người nước ngoài thường đảm nhiệm trong công ty.
Theo kết quả báo cáo cho thấy, vị trí chiếm tỉ lệ cao nhất mà người nước ngoài được phân công đảm nhiệm đó là kinh doanh và bán hàng với tỉ lệ 37.7%. Tiếp theo là sản xuất chế tạo, nghiên cứu phát triển công nghệ và thiết kế hệ thống. Trong khi đó, tỉ lệ làm việc ở bộ phận dịch thuật thấp hơn và có chiều hướng giảm dần. Điều này cho thấy rằng nhà tuyển dụng không còn chú trọng vào đặc trưng là người nước ngoài được mà hơn thế chính là khả năng phát huy lợi thế người nước ngoài của bạn trong công việc kỹ thuật và kinh doanh.
Lê Tấn Phúc