Ở Nhật Bản mỗi khi đi mua hàng bạn có thể nhìn thấy các đồng xu được sử dụng rất thường xuyên. Không chỉ trong việc mua bán, mua nước ở các máy bán nước tự động mà mỗi đồng xu của Nhật Bản đều được sử dụng trong đời sống với nhiều mục đích khác nhau: 1 yên có ích khi mua hàng trả các phần thuế lặt vặt vài yên, 5 yên có đọc là “goen” là từ đồng âm khác nghĩa với chữ “duyên” nên người ta thường để xu 5 yên trong ví để mong gặp được duyên tốt lành, 10 yên hay 100 yên thường được sử dụng để khóa các coin-locker (tủ khóa bằng đồng xu), còn ở một số cửa hàng ăn uống hay shop bán hàng có khẩu hiệu “One-coin” tức là các món ăn hay món hàng của quán đó đều có trị giá 500 yên. Trên các đồng xu có những hình ảnh điêu khắc khá công phu, mỗi hình lại có một ý nghĩa khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu về các hình chạm khắc trên các đồng xu Nhật Bản nhé.
1. Xu 1 yên
Nguồn ảnh: http://student1000.com/
Được làm bằng nhôm, mỗi xu nặng 1 gam và có đường kính 2cm, được bắt đầu phát hành vào năm 1955, một mặt có khắc hình cây con. Xu 1 yên đặc biệt đóng vai trò hữu dụng trong hệ thống tiền tệ của Nhật từ khi thuế tiêu dùng được áp dụng vào năm 1989. Chính vì thế, vào năm 1989 và một vài năm tiếp theo, một lượng lớn xu 1 yên đã được phát hành để đáp ứng nhu cầu thối tiền lẻ phát sinh do 5% thuế, và do thời kỳ này kho bạc nhà nước Nhật đã cho ra đời quá nhiều xu 1 yên nên từ năm 1993 trở đi thì lượng xu này được phát hành giảm dần
2. Xu 5 yên
Loại xu 5 yên đầu tiên được phát hành vào khoảng năm 1945~1947 được làm bằng đồng kết hợp với kẽm, nặng 4 gam, có đường kính 22mm, không có lỗ.
Nguồn ảnh: http://www14.plala.or.jp/wanetjp/gennkou_coin/syokai.html#5yen
Một mặt xu có khắc hình tòa nhà quốc hội còn một mặt khắc hình chim bồ câu và hoa mai. Hiện nay xu 5 yên với thiết kế này không còn được lưu hành nữa. Loại xu 5 yên được lưu hành hiện nay là xu có đường kính 22mm có lỗ tròn ở giữa đường kính 5mm, nặng 3.75 gam, được làm từ hợp kim đồng và kẽm. Loạt xu này được bắt đầu phát hành vào năm 1959, với thiết kế có ý tưởng từ mong ước hòa bình nên xu này được tạo ra bằng cách nung chảy những đầu đạn được sử dụng trong chiến tranh.
Nguồn ảnh: http://student1000.com/
Một mặt có khắc hình gồm cây lúa có 3 nhánh bông, bánh răng có 16 răng cưa và mặt nước biển có 12 gợn sóng, 3 hình ảnh này cũng là đại diện cho 3 ngành nghề chính ở Nhật: Nông nghiệp- Thủy sản ngư nghiệp – Công nghiệp. Một mặt còn lại của đồng xu có hình 2 cây non, vừa tượng trưng cho lâm nghiệp, vừa thể hiện tinh thần hướng đến chủ nghĩa dân chủ của Nhật Bản. Hiện nay chỉ có loại xu 5 yên có lỗ này được lưu hành trên thị trường mà thôi.
3. Xu 10 yên
Xu 10 yên được làm từ hợp kim đồng, nhôm và kẽm với thành phần chính là đồng. Xu này nặng 4.5g, có đường kính 23.5mm, cạnh đồng xu được khía răng cưa, bắt đầu phát hành vào năm 1951.
Nguồn ảnh: http://student1000.com/
Một mặt xu được khắc hình điện A-di-đà Hōō-dō (Phượng Hoàng Đường) là tòa nhà thờ Phật nổi tiếng nhất trong chùa Byōdō-in (Bình Đẳng Viện) – ngôi chùa Phật giáo là niềm tự hào của người dân Nhật Bản được công nhận là di sản văn hóa thế giới- nằm tại thành phố Uji thuộc cố đô Kyoto. Một mặt đồng xu được chạm khắc hình cây thường xanh là một loại cây có lá xanh tươi quanh năm, hình ảnh này trên xu 10 yên thể hiện mong muốn nước Nhật luôn được trường tồn vĩnh cửu cùng thời gian.
4. Xu 50 yên
Đợt phát hành xu 50 yên gần đây nhất và cũng là xu 50 yên được lưu hành rộng rãi hiện nay là xu được làm từ đồng trắng là hợp kim của đồng và nikken, nặng 4g, có đường kính bé hơn các đời xu trước: 21mm kéo, xu cũng được khoét lỗ tròn bên trong. Mục đích của việc khoét lỗ là để tiết kiệm nguyên vật liệu làm xu, nhưng việc đục lỗ và chạm khắc cầu kỳ lại đẩy chi phí chế tác lên cao hơn hẳn. Tuy nhiên, cái lỗ nhỏ ở giữa đồng xu này cũng giúp những người khiếm thị dễ dàng phân biệt xu 50 yên với những đồng xu khác.
Nguồn ảnh: http://student1000.com/
Thiết kế trên bề mặt đồng xu có chủ đề hoa cúc- hình ảnh tượng trưng cho Thiên Hoàng và Hoàng Thất, với 3 bông được bố trí ở xung quanh lỗ tròn ở giữa.
5. Xu 100 yên
Xu 100 yên đã được phát hành 3 đợt với những thiết kế khác nhau : Đợt đầu tiên vào năm 1958 đến năm 1959 phát hành 2 thiết kế xu 100 yên đều được làm chủ yếu từ bạc và có kết hợp với đồng và kẽm, nặng 4.8g, có đường kính là 22.6mm nhưng có thiết kế khác nhau. Một loại với một mặt là hình phượng hoàng còn một mặt là hoa anh đào bao quanh mặt trời tượng trưng cho đất nước Nhật Bản, còn một loại có thiết kế một mặt là bông lúa.
Nguồn ảnh: http://www14.plala.or.jp/wanetjp/gennkou_coin/syokai.html#5yen
Đợt phát hành gần đây nhất là vào năm 1967, xu được làm từ đồng trắng là hợp kim đồng và nikken, nặng 4.8g và đường kính là 22.6 mm có thiết kế một mặt là hình hoa anh đào- biểu tượng của xứ sở mặt trời mọc.
Nguồn ảnh: http://student1000.com/
6. Xu 500 yên
Xu 500 yên cũng được làm từ đồng trắng là hợp kim đồng và nikken với tỉ lệ đồng nhiều hơn 3 lần nikken, hoặc loại xu mới được làm từ hợp kim đồng+ kẽm+ nikken, nặng 7.2g và có đường kính 26.5mm, một mặt có hình cây vông còn một mặt có hình tre và quất.
Nguồn ảnh: http://student1000.com/
Vào những năm 1982 khi đồng yên Nhật đang rất cao, xu 500 yên của Nhật là đồng xu có giá trị cao nhất trên thế giới.
Pinky